Ղեւտացւոց 22:1-16, Ա.Պետրոս 2:5

Շատ անգամ «սուրբ» բառը հասկնալու դժուարութիւն ունինք: Շատերու համար «սուրբ»երը անցեալին ապրած նուիրեալ եւ անձնուրաց կղերականները, եկեղեցականներն են, որոնց ապրած կեանքին համար, մահուընէ ետք կոչուած են «սուրբ»: Ըստ ուրիշ եկեղեցիի մը տուեալ անձը նուազագոյն հրաշք մը ըրած ըլլալու է, որպէսզի սրբութեան աստիճանի հասնի: Այս մօտեցումը Աստուածաշնչական չէ, ամէն մէկ անհատ որ ունի Յիսուս Քրիստոսը, հաւատացած է Անոր Գողգոթայի վրայ կատարած զոհին, անիկա սուրբ է: Սուրբերը Յիսուս Քրիստոսի արիւնով սրբուածներն են: Կեդրոնանալով Ղեւտացիներու գիրքին, յատկապէս վերոյիշեալ համարներուն վրայ մեզի կը ներկայացուի գեղեցիկ եւ յստակ պատկեր մը: Ահարոն Հին Կտակարանին մէջ Քրիստոսի կերպարն է եւ անոր որդիները, Աստուծմէ ծնածները կը ներկայացնեն: Բոլոր Աստուծոյ որդիները, հաւատացեալները քահանաներ են, թէեւ բոլորը իրենց շնորհուած քահանայական կեանքը չեն ապրիր ու պաշտօնը չեն կատարեր:

Դուն արդեօք պաշտօնդ կատարող հաւատացեա՞լ մըն ես: «Սուրբ բաները», որոնք կը յիշուին Ղեւտ. 22-ի մէջ, ճիշդ նման են «հոգեւոր բաներու», որոնք Աստուծոյ կողմէ ձրի տրուած են մեզի եւ անշուշտ այս «բաները» կարելի է աւելի լիարժէք ըմբոշխնել երբ կատարելապէս կը յանձնուինք Աստուծոյ: Նոր Կտակարանի եւ յատկապէս նամակներու հիմնական ճշմարտութիւններէն եւ սկզբունքներէն մէկը հաւատացեալին Տէրոջը պաշտօնեայ, քահանայ ըլլալն է ու քահանայական պաշտօնը կատարելը: Պատմութեան ընթացքին մարդը շատ ու շատ հարցեր ու դժուարութիւններ դիմագրաւած է, սակայն մեղքը անոր մեծագոյն աղէտը եղած է: Աստուածշունչը կը ներկայացնէ այս մեղքի հարցը լուծելու Աստուծոյ սքանչելի եւ յաւիտենական ծրագիրը:

Հաւատացեալին քահանայութիւնը Աւետարանական եկեղեցիին ըմբռնումով կապուած չէ ուսումի, կոչումի եւ ծառայութեան հետ, այլ հաստատուած է Զոհին քահանայութեան վրայ:

Որոշապէս խիստ կարեւոր քանի մը դասեր կան.-

• Անմաքրութեամբ վարուիլը մահուան կ’առաջնորդէ.– (հմր.3) Անմաքուրը հոգեւոր ճամբայէն չի կրնար անցնիլ: Կորնթոսի եկեղեցիին, սուրբերուն ուղղուած նամակով Առաքեալը կ’ըսէ, «Շնչաւոր մարդը Աստուծոյ Հոգիին բաները չ’ընդունիր»: Յստակօրէն երկրաւոր իմաստութենէ պահուած են այս «բաները»: Մեր Տէրը, Յիսուս Քրիստոս Հօրը փառաւորեց այս բաներուն պահուած ըլլալուն համար: Սովորական մարդը չի կրնար գնահատել հրեշտակներու կերակուրը : Միշտ ուշադիր ըլլանք թէ ինչպէս կը վարուինք հոգեւոր բաներու հետ, որպէսզի դատապարտութիւն չուտենք ու չխմենք:
• Անմաքուրը սուրբ բաներու ախորժակ չունի-. (հմր.4) Զգուշացում կայ, պէտք է մաքրուիլ եւ ապա ճաշակել: Եթէ կ’ուզենք ախորժակ ունենալ եւ վայելել երկնաւոր, հոգեւոր բաները մաքրութիւնը անհրաժեշտութիւն է: Տէրը Իր մարգարիտները խոզերուն առջեւ պիտի չնետէ: Սրբութիւն եւ անմաքրութիւն հակասական բաներ են, ան որ խաւարը կը սիրէ անպայման լոյսը պիտի ատէ:
• Սուրբ բաները սուրբերուն համար են.– (հմր.7) Սուրբը աշխարհի հաճոյքներուն մէջ ոչ հաց կ’ունենայ եւ ոչ ալ կերակուր: Այն բոլոր բաները, որոնք կը գրաւեն կամ կ’ուրախացնեն անհատը, սուրբին քաշողականութիւն չեն ունենար, որոհետեւ անոր սիրտը երկնային բաներուն կապուած է: Այսպիսիներուն համար Աստուծոյ հետ հաղորդակցիլը աւելի վայելք է քան առօրեայ կերակուրը եւ մեղաւորներու փրկութիւնը, արծաթէն ու ոսկիէն աւելի թանկագին է:
• Օտարականը բաժին չունի.– (հմր. 10) Օտարականն ու վարձկանը այն անձերն են, որոնք Աստուծոյ չեն ճանչնար, որոնք չեն փրկուած ու չեն հաւատար Որդիին, Յիսուս Քրիստոսի: Հաւանաբար վարձկանի պարագան աւելի թեթեւ ըլլալ կը թուի, որովհետեւ ան ոչ թէ չի հաւատար այլ կ’ըսէ թէ ինք Քրիստոնեայ է: Վարձկանը Աստուծոյ կը ծառայէ անձնական շահի, փափաքի եւ նպատակի համար: Այդպէս եղողներ արդէն իրենց վարձքը ստացած կ’ըլլան ու չեն ճաշակեր «հոգեւոր բաները»:
• Ծախու առնուածներ ու ծնածներ կան-. (հմր.11) Հետաքրքրականօրէն թէ գնուիլն ու ծնիլը հոգեւոր առանձաշնորհում կը պարգեւէ: Գնուած Քրիստոսի արիւնով եւ ծնած Աստուծմէ, պարագաներ են, որոնք կը միացնեն մեզի Աստուծոյ ընտանիքին: Այս հիմնական անփոխարինելի ճշմարտութիւններըմեզի իրաւունք կու տան Անոր սքանչելի ճոխութիւնները ճաշակելու: «Հոգեւոր բաներ» ձրիօրէն մեզի տրուած են Աստուծոյ կողմէ:
• Անսուրբ յարաբերութիւններ անարժան կ’ընեն.– (հմր.12) Մարդկային կեանքի մէջ խառն լծակցութիւններ ախորժակ չեն ձգեր հոգեւոր բաներու: Քահանային աղջիկը ծնունդով իրաւունքներ ունի, սակայն երբ օտարի հետ կ’ամուսնանայ այդ իրաւունքներէն կը զրկուի (անարժան կ’ըլլայ): Մենք կրնանք Քրիստոնեաներ ըլլալ, վերստին ծնունդ ունենալ, բայց մեր մարմնաւոր ու մեղանչական յարաբերութիւններով անյարմար կ’ըլլանք վայելելու Աստուծոյ օրհնութիւնները:
• Ուտել հոգեւոր բաներ առանց ծանօթ ըլլալու, օգուտ չունի.– (հմր.14) Անշուշտ կարելի է խօսիլ ու կարդալ «սուրբ բաներու» մասին ու տակաւին օտարական ըլլալ Անոր զօրութեան: Ճշմարտութիւնը սրտին վրայ է, կեանքի հետ չառնչուիր մինչեւ որ հաւատքին չխառնուի: Սրբութիւնը մարդկային կեանքը բարձրացած վիճակի մէջ չէ, այդ անկարելիութիւն է, այլ վար բերուած աստուածային կեանքն է: Մարդը անգիտութեամբ կը վարուի Քրիստոսի մեծ ու թանկագին խոստումներուն հետ, երբ անոնք տակաւին չեն ապացուցուած իր հոգիին մէջ:

Թող ամէն հաւատացեալ, սուրբ, ճանչնայ իր ինքնութիւնը, ըլլայ կոչումին գիտակից, սխալներէ հեռու մնայ եւ իր աստուածատուր պաշտօնը կատարէ:

© 2018 by Dikran Shanlian, Originally Published in «Բարի Լուր» Տարի 26,  Թիւ 228

Ելից 2:15

Նոր Տարուան ուխտերդ, խոստումներդ արդեօք գրա՞ծ ես:

Այն բոլոր տարեկան որոշումներդ, նիհարնալու, հաշտուելու, խնայելու, ծառայելու եւ յարաբերելու արձանագրա՞ծ ես:

Ամէն տարեմուտի բոլորս ալ այսպէս կամ այնպէս կը մղուինք որոշումներ առնելու: Անշուշտ կը սիրենք այն գաղափարը թէ հին տարին ետեւ կը թողունք իր բոլոր սխալներով, պրկումներով, մեղքերով ձախողութիւններով ու սայթագումներով եւ կ’որոշենք թարմ, նոր սկիզբ մը ունենալ:

  Մովսէս Նոր սկիզբ մը պէտք ունէր, մինչ նստած էր ջրհորին քով Մադիամու երկրին մէջ (Մադիամուն ներկայ Յորդանանի եւ Սէուտական Արաբիոյ կողմերն է):

Ինչպէ՞ս այդտեղ հասաւ: Եգիպտացին որ իր եղբայրներէն մէկուն կը ծեծէր սպաննեց, սակայն ամբողջ դժուարութիւնը Եգիպտացիները չէին: Երկու Եբրայեցիներ ալ կը կռուէն, Մովսէս ուզեց միջամտել, անոնցմէ մէկը ըսաւ, «Զիս ալ կ’ուզես մեռցնել ինչպէս Եգիպտացին մեռցուցիր»: Փառաւոն կ’ուզէր Մովսէսը մեռցնել ու ինք անոր երեսէն փախաւ:

Ա- Իր աքսորին պատճառը իր անփթութիւնն էր.- Մովսէս անզուսպ, վայրենի հակազդեցութիւն ունեցաւ:

Յաճախ անխոհեմ արտայայտութիւններով եւ որոշումներով մենք մեզ կը գտնենք հորերու քով, պատճա՞ռը մեր կատարած արարգներն են: Հաւանաբար մենք լաւագոյնին նպատակ ունէինք, բայց մեր գործերը եւ մեր շուրջը եղող պարագաները պատճառ եղան աղէտալի արդիւնքի:

Բ- Իր աքսորը նաեւ ուրիշներու պատճառով էր.- Մովսէս շուրջը նայեցաւ, տեսաւ թէ մէկը չկայ, ապա Եգիպտացին սպաննեց, ու դէպքին մասին լսուեցաւ: Ո՞վ կրնայ պատմել, Եբրայեցին որո՞ւ համար իր կեանքը վտանգեց: Երբեմն անձերու կ’օգնես, անոնք զբաղուած են ինքզինքնին ազատելով ու չեն մտածեր քու մասիդ:

Մովսէս անապատին մէջ բնակեցաւ, ամուսնացաւ եւ հովիւ եղաւ: Այդ օրերէն 40 տարիներ անցան եւ Մովսէսի պատմութիւնը կարեւոր ճշմարտութիւններու յայտնաբերման միջոց եղաւ, որոնք կրնան մեզի օգնել երբ կը փափաքինք նոր սկզբնաւորութիւն մը ունենալ:

1- Մովսէսի կոչը սկսաւ Աստուծոյ կոչով.- Մովսէս անապատի մէջ 40 տարիներու ընթացքին Աստուծոյ չփնտռեց: Աստուած Մովսէսի ետեւէն էր: Աստուած չէ հետաքրքրուած մեր կեանքի մնացեալ օրերը հորերու քով անցնելով: Արդեո՞ք քու կեանքիդ հեզասահութիւնը խանգարուեցաւ դէպքով մը կամ արկածով մը: Ընդհանրապէս այդպիսի օրերէն ետք է որ Աստուած մեզի աւելի կը գործածէ:

 2- Մովսէսի Նորը իրականացաւ իր պատասխանով.- Ի’նչ որ պիտի պատահէր կախեալ էր Մովսէսի կամեցողութենէն, Աստուծոյ կոչին անսալէն: Սկիզբը դժկամեցաւ, չուզեց: «Ես ո՞վ եմ», դուն այդպէս խորհա՞ծ ես: Ես արժէք մը չունիմ:

Աստուած պատասխանեց, հարց չէ թէ դուն ով ես, կարեւորը` «Ես ո՞վ եմ, կ’ըսէ Աստուած, Ես քեզի հետ պիտի ըլլամ»: Ես բաւական բան չեմ գիտեր, նոյնիսկ անունդ չեմ գիտեր, Տէրը կ’ըսէ, «Ինչ որ պէտք ունիս գիտնալու կ’ըսեմ»: Քրիստոսի հետեւողները, դուն եւ ես, ամէն բան չենք գիտեր, բայց տրուած տեղեկութիւններուն վրայ հաւատքով կը շարժինք ու կ’ապաւինինք Անոր որ պէտքին համաձայն գիտութիւն կու տայ:

«Ես ճարտարախօս չեմ», Ով Աստուած ես նոր սկիզբի մը պատրաստ չեմ, թերեւս բաներ կը պատահի եւ ես փորձառութիւն չունիմ: Աստուած կ’ըսէ, «Կ’օգնեմ խօսելու եւ…օգնական մըն ալ կու տամ քեզի»:

Իր կոչը կատարելու, իրականացնելու համար Աստուած պիտի հայթայթէ մեր պէտքերը:

3- Մովսէսի նոր սկիզբը արգելքներ ունի.- Աստուած կու տայ նոր սկիզբ, նոր օր, նոր շաբաթ, ամիս եւ տարի, սակայն արգելքներ կան, որոնք յաղթահարելու ենք, Աստուծոյ օգնութեամբ անպայման կրնանք:

– Տարիքը կը յաղթահարուի: Յաճախ կը խորհինք թէ ասկէ վերջը դժուար է փոխուիլ, ուշադի՛ր, Մովսէս 80 տարեկան էր երբ նոր սկսելու տեսիլքը ունեցաւ:

– Անորոշութիւնը կը յաղթահարուի: Մովսէսի տուած պատճառաբանութիւնները կը ցոլացնեն ապագայի անորոշութիւնները: Անորոշութեան առջեւ Աստուած կը վստահեցնէ թէ Ինք պիտի ընկերակցի մեզի եւ ոչ մէկ բան ընել պիտի տայ առանց միջոցը հայթայթելու:

4- Մովսէսի Նոր սկիզբը երկու բաներ կը պահանջէր.- Երկու պահանջքներ կան եթէ կ’ուզես իսկապէս Նոր սկիզբ մը ունենալ:

– Անցեալը պէտք է մոռնաս: Այն կապերը որոնք կան անցեալի հետ պէտք է արձակուին, որպէսզի յառաջանաս Աստուծոյ ապագայով: Ճաշակա՞ծ ես ջախջախուած երազներ, խզուած յարաբերութիւններ, դրժուած խոստումներ, որոնք քեզ Մադիամու երկրի հորին քով հասցուցած են: Մոռց’իր ու յառաջ գնա՛:

– Նոր սկիզբ մը ունենալու համար պէտք է սկսիս: Բոլոր բաներէն ետքը քայլ առնելու ես, շարունակէ գոյատեւել…:

– Միայն դուն եւ Աստուած գիտէք քու անցեալի ցաւդ: Ան գիտէ եւ պիտի օգնէ յաղթահարելու արգելքները, որոնք կը կաշկանդեն Նոր սկիզբ մը ունենալու: Նոր էջ մը թող ըլլայ կեանքիդ մէջ: Արտօնէ որ Աստուած արտադրէ Նոր սկիզբ մը Իր շնորհքին ու սիրոյն միջոցով:

© 2017 by Dikran Shanlian, Originally Published in «Բարի Լուր» Տարի 25,  Թիւ 226

Մաղաքեայ 3:8-10

Ո՞վ չ’ուզէր վերականգնիլ:

Բոլորս ալ կ’ուզենք վերականգնիլ. առողջութեամբ, տնտեսապէս, յարաբերութիւններով եւ հոգեւորապէս, նաեւ կ’ուզենք մեր հայրենիքն ու սփիւռքի գաղթօճախները տեսնել վերականգնուած:

Մաղաքեայ կը խօսի Իսրայէլի վերականգնման մասին, ուր օրինապաշտութեան հոգին կ’աճէր, անաստուածութիւնն ու բարոյական ապականութիւնը ամէն կողմ կը տիրէր,  ճերմակ եւ սեւ մեղքեր տարածուած էին:

Առողջութեան վերկականգման համար սնունդին, մարզանքին եւ քունին ուշադրութիւն կ’ընենք: Նիւթականին համար երկար ժամեր կ’աշխատինք, գործ կը փոխենք, եւ կամ աւելի ժամեր յատկացնելով երկու գործ կ’աշխատինք: Յարաբերութիւններու համար կը զիջինք, կը ներենք ու կը մոռնանք:

Արդեօք հոգեւոր վերականգնումի համար ի՞նչ կ’ընենք:

Մաղաքեայ երկու հզօր յոյսեր կը տեսնէ իր ազգին ու ժողովուրդին վերականգնման համար.- Յիսուս Քրիստոսի առաջին ու երկրորդ գալուստը (3:1,17:

Պատգամը ուղղուած է անձնասէր ու աշխարհասէր եկեղեցիին: Ե՞րբ է որ եկեղեցին անձնասէր եւ ու աշխարհասէր կ’ըլլայ…երբ առաջին տեղը Աստուծոյ չի տար:

Ուրեմն մարգարէին կոչը Աստուծոյ յանձնուիլն է: Այն հոգիով կամ չափով որ կը յանձնուինք, Աստուած կը խոստանայ նոյն հոգիով վերադարձնել:

Ա- Ամբողջութեամբ յանձնուիլ.- Աստուած կ’ըսէ, «Ինծի դարձէք», ինչո՞վ դառնանք – կողոպտելէն:Իրողութեան մէջ բաժին մը տալը հին օրերու կերպը չէր: Առաջին պտուղը տալով անոնք կ’ընդունէին որ ամբողջը Աստուծոյ կը պատկանի:

Բան մը ունենալու երկու կերպեր կան, կամ բացարձակ սեփականութիւն կ’ունենաս եւ կամ վերակացու եւ տնտես կ’ըլլաս:

Սաղմոսներուն մէջ Աստուած կ’ըսէ, «անտառի բոլոր գազանները եւ բլուրներու արջառները իմս են», իսկ Սաղմոս 24-ը «Տէրոջն է երկիր ու անոր լիութիւնը…»:

Յոբի մէջ երկինքի տակ ինչ որ կայ: Եզեկիէլի մէջ, գետը իմս է ես շինեցի , իսկ Անգեայի մէջ արծաթն ու ոսկին: Ուրեմն երբ գիտակից ենք այս ճշմարտութեան, կողոպտելը մեղք է ու այդ մեղքէն պէտք է հրաժարինք:

Ինչպէս Աբրահամ Իսահակը մատուցանեց Աստուծոյ, նոյն ձեւով ալ մենք պէտք է ընենք, միշտ յիշելով թէ Աստուած լերան վրայ իսկ վերադարցուց: Տասանորդը  նշան մըն է, անով ցոյց կու տանք թէ ինչ ու ունինք Աստուծոյ կը պատկանի:

Բ- Աստուծոյ խոստումը-օրհնութիւն.- «Երկինքի պատուհանները բանալ, թափել, այնպէս որ բաւական տեղ չ’ըլլայ»: Երբ յանձնուած կեանք մը կ’ապրիս, ներդրում կը կատարես, արդիւնքը՝ Աստուծոյ օրհնութիւնը կ’ունենաս: Երկինքը պիտի բացուի, արգելքները պիտի վերցուին եւ Իր լեցունութիւնը մեզի պիտի ըլլայ, ահա այս է խոստումը:

Անգամներ երկինքը բացուեցաւ, որպէզի ընդունի Եղիան եւ Ստեփանոսը, երկինքը բացուեցաւ ու Հոգին աղաւնիի կերպարանքով Յիսուսի վրայ իջաւ: Սակայն այս պարագային երկինքը կը բացուի որ առատօրէն տայ, այնքան օրհնէ, ըսենք,  ալ կը բաւէ, տեղ չի մնաց:

Մենք Աստուած մը կը պաշտենք, որ ոչ մէկ բան Իրեն կը պահէ, այլ  կու տայ…:

Օր մը Յովաս թագաւոր վախի ու դողի մէջ էր, եկաւ Եղիսէի: Մարգարէն պատուիրեց աղեղ ու նետեր առնել. իր ձեռքերը Յովասի ձեռքերուն վրայ դրաւ ու ըսաւ, «նետէ…փրկութեան նետ ըլլայ», նաեւ ըսաւ «նետերը առ ու գետինը զարկ»: Թագաւորը երեք անգամ զարկաւ: Մարգարէն բարկացաւ, թագաւորին քով անհաւատութիւն կար, եթէ հինգ կամ վեց անգամներ զարնէր՝ Աստուած թշնամիները (Ասորիները) պիտի հատցնէր:

Աբրահամի աղօթքը Սոդոմի համար պատասխանուեցաւ, մինչ աղօթքը կը շարունակուէր: Որբեայրիին իւղը չպակսեցաւ, մինչ կը հոսէր, կը գործածուէր ու կը բաժնէր: Աբրահամ կեցաւ, որբեայրին կեցաւ, թագաւորը կեցաւ, բայց ոչ Աստուած:

Ոչ մէկ ուրիշ տեղ եւ ոչ ուրիշ բանի համար Աստուած այսքան զօրաւոր խոստում չէ կատարած:

Ինչ որ կը բերես քուկդ չէ, ինչ որ կը պահես քուկդ չէ, հապա ամէն բան Աստուծոյ կը պատկանի:

Գ- «Զիս Փորձեցէք».- Ահաւասիկ հրաւէրը տրուած Աստուծոյ կողմէ Իր ժողովուրդին:

Դուն փորձէ կատարելով: Արդեօք Աստուծոյ ժողովուրդը, հաւատացեալը պիտի ընդու՞նի հրաւէրը, պիտի կատարէ՞ ճշմարտութիւնը, եւ հրաժարի՞ այս համայնատարած մեղքէն:

Ոմանք փշրանք կու տան, ոմանք մասնակի, ոմանք հիւանդ «ոչխարը», կաղն ու տկարը. բայց Աստուած ամբողջ հոտը կ’ուզէ:

Աստուած կ’արտօնէ որ դժուարութիւններ գան, ոչ թէ յուսահատելու այլ հրաւիրելու որպէսզի բարձր ու զօրաւոր հաւատք ունենանք:

Եթէ վստահինք Աստուծոյ ու շարժինք յառաջ երթալու, «կարմիր ծովեր» կը բացուին ու ամէն մէկ լեռ աստիճան կ’ըլլայ բարձրանալու: Փոթորիկները առջեւ երթալու պատճառ կ’ըլլան, իսկ կրակները կը զտեն ու շղթաներէդ կ’ազատագրեն:

Կ’ուզե՞ս Աստուած լաւագոյնը, եթէ այո, տուր քու լաւագոյնդ հաւատարմաբար, ու պիտի օրհնուիս:

© 2017 by Dikran Shanlian, Originally Published in «Բարի Լուր» Տարի 25,  Թիւ 224