Խօսքի Զօրութիւնը


«Քու Խօսքերդ սահելու վրայ եղողը հաստատեցին, Ու Դուն տկարացած ծունկերը կազդուրեցիր։»

Յոբ. 4:4

   Եղիփազ Թեմանացին, Յոբի ընկերներէն մէկը կը յիշեցնէ անոր թէ ինչպէս ազնիւ խօսքերը իրեն տուած են քաջութիւն, հաւատք եւ յոյս:

Որքան ուշագրաւ պիտի ըլլայ եթէ նման վկայութիւն մը տրուի մեր արտասանած խօսքերուն համար թէ մեր աղօթքներն ու թելադրութիւնները ճգնաժամի մէջ եղողներուն օգնած են, որպէսզի անոնք կանգուն մնան:

Ինչպէս ամէն քարոզիչ, ծնող, ուսուցիչ ու գրիչ կը փափաքի լսել, ու իրենց խօսքերը բեմէն, տունէն, դասարանէն ու հրատարակուած գիրքերու ընդմէջէն օգտակար կ՚ըլլան ուրիշներու կարօտութեան, եւ փորձութեան ժամանակ:

Շատ հաւանաբար լսած ենք, «Մէկ պատկեր կ’արժէ հազար խօսք»: Չէի կասկածած այս խօսքին նկատմամբ, մինչեւ վերջերս երբ սկսայ մտածել թէ ի՞նչ կրնանք ընել հազար խօսքերով, գիտակցեցայ որ աւելի նուազ բառերով կրնամ Տէրունական Աղօթքը գրել, ինչպէս նաեւ Երանելիները, 23րդ Սաղմոսը եւ Հայաստանի քայլերգը:

Հաստատօրէն կրնամ ըսել որ այս բառերը աւելի կ’արժեն քան թէ որեւէ պատկեր:

Որոշ բառեր պահուած խորութիններու մէջ, կու գան փոխանցելու զօրաւոր եւ զուլալ ճշմարտութիւններ: Նման խօսքերու անհրաժեշտ կարեւոր չէ եղած, մինչեւ այսօր:

Տարբեր առիթներով կը հանդիպինք մարդոց, որոնք Խօսքին պէտք ունին, թեթեւցնելու անոնց ծանրութիւնը, տալու զօրութիւն կամ ուղղութիւն: Բառեր որոնք կրնան համոզել, դարձի բերել, օգնել,բժշկել ու ներշնչել:

Ներկայիս շատեր որոնք անկար են ֆիզիքապէս թէ հոգեպէս խօսքերու կարիքը ունին, խօսքեր քաջալերութեան, մխիթարութեան, յոյսի եւ լոյսի: Խօսքերը նման են պարաններու, որոնք երբ լեռ կը մագլցիս, կ’օգնեն աւելի բարձրանալու, ցից ու սահուն վայրերու մէջ ապահովութիւն ներշնջելու:

Գործք Առաքելոց գիրքին համաձայն, երբ առաքեալները բանտէն արձակուեցան, հրեշտակը ըսաւ անոնց, «Գացէք, կայնեցէք ու տաճարին մէջ մարդոց կեանքի խօսքեր տուէք»:

Read more

«Ի՞նչ Ընեմ Յիսուսը»


Մատթ. 27:22

Պոնտացի Պիղատոս Հրէաստանի 6-րդ Հռովմայեցի կուսակալն էր եւ իր պաշտօնավարութեան սկսած էր 25-26 թուականներուն։

Օր մը յանկարծ Յիսուս, Աստուծոյ Որդին Պիղատոսի առջեւ կը բերուի քահանայապետներուն եւ ժողովուրդին ծերերուն կողմէ – դատավարութեան համար։

Աստուծոյ Որդին, մատնուած Իր աշակերտներէն մէկուն կողմէ եւ ձերբակալուած դաւադիրներէն, զրպարտութիւններով եւ սուտ վկայութիւններով կը ներկայացուի իբրեւ ապստամբ ու ոճրագործ։ Անդին մարմարեայ աթոռին մէջ բազմած Պոնտացին կը սկսի Յիսուսին հարցաքննել, մինչ Հրէական խուժանը ատելութեամբ, վայրագօրէն կը նայի Անոր եւ անհամբեր կը սպասէ իրեն նպաստաւոր վճիռի մը։ Միւս կողմէ, Հռովմայեցի զինուորները Յիսուսին կը դիտեն, երբեմն անտարբերութեամբ եւ երբեմն ալ ծաղրանքով։

Քանի մը հարցաքննութիւններէ ետք, Պիղատոս գտնելով Յիսուսի անմեղութիւնը, կը ջանայ անպարտ արձակել։ Ժողովուրդը յամառօրէն կ՚ընդդիմանայ։ Պիղատոս ճնշուած  ու շուարած մէկ կողմէ իր հարցաքննութեան արդար արդիւնքէն եւ միւս կողմէ ամբոխին անարդար պահանջներէն, կը դիմէ ժողովուրդին ըսելով, «Հապա ի՞նչ ընեմ Յիսուսը որ Քրիստոս կ՚ըսուի»։ Խուժանը միաձայն կը պատասխանէ, «Թող խաչուի»։

Պիղատոս պաշարուած սպառնացող զրպարտիչներէն, կը կորսնցնէ իր բարոյական քաջութիւնը եւ հռովմէական արժանապատուութիւնը, եւ ոտնակոխ ընելով իր խղճին արդար ձայնը, Անմեղը կը յանձնէ իր թշնամիներուն ձեռքը։

Պոնտացին միակ անձը չէ, որ ինքզինք դէմ յանդիման գտաւ այս գործնական եւ անխուսափելի հարցումին։ Այդ օրերէն սկսեալ մինչեւ այսօր, բոլոր անոնք որ Յիսուսի անունը կամ Աւետարանը լսած են, յիշեալ խորաթափանց հարցումը գտած են իրենց առջեւ, որուն պարտաւորուած են կերպով մը պատասխանել։

Յիսուս եւ Իր Աւետարանը անխուսափելի են, եթէ մենք Իրեն չդիմագրաւենք, Ինք մեզի կը դիմագրաւէ։

Այսօր ալ խառնաշփոթ քաղաքակրթուած աշխարհը կը տեսնէ Նազովրեցին, խաչեալ Քրիստոսը, Պիղատոսի նման թէպէտ գիտէ Անոր անմեղ կեանքն ու փրկելու անզուգական զօրութիւնը, բայց պաշարուած ըլլալով անձնասիրական, փառասիրական եւ շահախնդրական յամառ եւ հսկայ ոյժերով, շուարած նոյն հարցումը կը կրկնէ, «Հապա ի՞նչ ընեմ Յիսուսը, որ Քրիստոս կ՚ըսուի»։ Ահա այս է ծանրակշիռ եւ անմիջական հարցը, որուն ամէն անհատ պատասխանելու է։ Այս հարցումը կը կազմէ հիմը եւ բանալին մեր բազմատեսակ խնդիրներուն։

 

Ա. Քաղաքական աշխարհը եւ տնտեսականը ի՞նչ պիտի ընէ Յիսուսը։

Կեանքի եւ ստացուածքի ահագին կորուստներէ ետք, մանաւանդ Սուրիոյ եւ Լիբանանի մէջ, ու յատկապէս Արցախի հայաթափումէն ետք, շատեր ուժասպառ կը հարցնեն, «Հապա ի՞նչ ընենք Յիսուսը»։

Նորէն շահախնդրային դիւանագիտութիւն եւ աշխարհաւեր պատերա՞զմ, թէ արդարասիրութիւն եւ հիմնական խաղաղութիւն։ Բարաբա՞ն թէ Յիսուսը։ Երբ տէրութիւններու սրտերուն մէջ մղիչ շարժառիթները մնան շահախնդութիւն, յափշտակութիւն եւ փառասիրութիւն, ի՞նչ դրական տեղաշարժ կարելի է ակնկալել։ Ահագին թիւով երիտասարդներ կը զոհուին, քաղաքներու մէջ դիակներ կը մնան բլատակներու տակ։ Յիսուս կ՚ըսէ «Առանց ինծի բան մը չէք կրնար ընել»։

Աշխարհի մէջ, գիւտեր ու զարգացում, յառաջդիմութիւն եւ հարստութիւն օրէ օր կը կուտակուին։ Բայց գործազրկութիւնը, ապրուստի սղութիւնը, եկամուտի քիչութիւնը, մարդասպանութեան եւ աւազակութեան  պատճառներ են։ Այսպիսի մթնոլորտի մը մէջ, ինչպէ՞ս պիտի պաշտպանես տկարները, փոքր գործի տէրերը, մինչ աշխարհ կը հետեւի այն քաղաքականութեան—հսկայ ձուկեր կուլ կու տան փոքր ձուկերուն։

 

Բ. Եկեղեցին եւ Անհատը Ի՞նչ Պիտի Ընէ Յիսուսը։

Այսպիսի հարցում մը թերեւս անակնկալ եւ հակասական թուի եկեղեցիին։ Սակայն իրողութիւնը այն է, որ յարուցեալ եւ կենդանի Քրիստոսը այսօր եկեղեցիներուն մէջ կը կենայ ու կ՚ըսպասէ։

Ի՞նչ պիտի ընեն ներկայ դարու եկեղեցիները։ Ի՞նչ պիտի ընենք մենք՝ Հայերս, նաեւ իբր Աւետարանականներ։ Արդեօք Յիսուսը շղթայակապ եկեղեցաշէնքի մը պատերուն մէջ պիտի պահենք, որպէսզի մենք կարենանք վազել վայելքներու ետեւէն, ու մեր բաժինը պիտի ըլլայ բամբասանք, արարողութիւն, պառակտում եւ անպէտ վէճեր։ Կամ սգէմի տակ մեր ուխտը մոռցած պիտի մղուինք բաժանումներ ստեղծել ի սէր եկեղեցիին, չըսելու համար մեր ես-ին։ Շատեր հոգեւորի կեղծ ժպիտով փոշի կը ցանեն մարդոց աչքերուն ու…Քրիստոսը չերեւիր։

Այսօր, մեր ազգը մեզմէ կ՚ըսպասէ ոչ ալէլուեաններ կամ օրհնութիւններ, ոչ ալ կատարելութեան քարոզներ եւ վարդապետութիւններ, հապա կ՚ըսպասէ Քրիստոսի հոգին, սէրը, միաբանութիւնը եւ խոնարհութիւնը, ասոնցմով պէտք է օժտուի ամէն Հայ ու ամէն Աւետարանական։ Այս է եւ ըլլալու է գերագոյն գործը եկեղեցիին, արտադրել անկեղծ, գործօն եւ զոհուող կեանքեր։

Յիսուս Քրիստոս, եկեղեցական աշխարհին մէջ ալ ատեանին առջեւ կեցած, իբր Տէրն ու Գլուխը եկեղեցիին կ՚ըսէ…«Առանց Ինծի բան մը չէք կրնար ընել»։

Խորաթափանց, անխուսաբելի եւ խիստ կենսական հարցում մըն է, «Դուն ի՞նչ պիտի ընես Յիսուսը…»։

Աշխարհի եւ ընդհանուր մարդկութեան պարագաները ինչ ալ ըլլան, անհատը պարտադրուած է պատասխանել այս հարցումին, իր անձին համար։ Ով որ ես, պատասխանելու ես այս հարցումին։

Ի՞նչ պիտի ընես Յիսուսը քու ընտանեկան, ընկերային, ազգային ու եկեղեցական յարաբերութիւններուդ մէջ։ Եթէ Քրիստոնեայ անհատներուն մեծամասնութիւնը ապրէր հաւատարիմ եւ քաջաբար Յիսուս Քրիստոսի սկզբունքները գործադրէր, այսօրուան կեղծիքի, անարդարութեան եւ շահախնդրութեան կործանիչ ոյժերը գոյութիւն իսկ չէին ունենար։ Ներկայիս, մեր նուիրական պարտականութիւնն է, ընդունիլ Յիսուսը որպէս Տէր, մարմնացնել Անոր հոգին մեր կեանքի բոլոր երեսներուն վրայ եւ ժամավաճառ չըլլալ ըսի ըսաւներով եւ եղբայրասպան վէճերով։

Եթէ կ՚ուզենք տեսնել Քրիստոնէութեան յաղթանակը ներկայ տակնուվրայ ընկերութեան մէջ, եթէ կը սիրենք մեր ազգն ու եկեղեցին, կը հետապնդենք անոնց գերագոյն շահերը, եթէ կը փափաքինք օգտագործել մեր կեանքերը Աստուծոյ Թագաւորութեան համար, ուրեմն ըլլանք Քրիստոնեայ մը, մեր անձնական, ընկերային, առեւտրական, եկեղեցական եւ ազգային բոլոր յարաբերութիւններուն մէջ, մնալով հաւատարիմ Տէր Յիսուս Քրիստոսի, եւ Աստուած ըլլայ մեզի օգնական։

 


© 2024 by Dikran Shanlian, Published in «Բարի Լուր» Տարի 32,  Թիւ 252

Rev. Dikran Shanlian is the senior pastor of Armenian Evangelical Brethren Church (Glendale, CA).

Նուիրելու Շնորհքը

Մարկ. 12:41-44

Ուշագրաւ դէպք մը կը պատահի տաճարին մէջ, խիստ կարեւոր եղելութիւն մըն է, դաստիարակչական բնոյթ մը կրէ։ Այդտեղ յիշատակելի երկու անձեր կան, Յիսուս եւ անանուն կին մը։ Յիսուս ինչ որ ըսաւ կնկան մասին, գնահատանքի ամենաշնորհեալ խօսքն է, այս գրութեան բանալին է, որոշապէս կապ ունի ունեցածէն տալու, նուիրելու հետ։

Կանուխ ժամանակներէն, Աստուծոյ ժողովուրդին նուիրումն ու սովորութիւնը եղած է իրեն ունեցածէն Աստուծոյ նուիրել, աջակցելու երկրի վրայ Իր գործին։ Հին Կտակարանի ժամանակներուն այդ պարտադրութիւն եւ պարտականութիւն էր։ Հրեաները Աստուծոյ կը բերէին իրենց «Տասանորդներն ու Նուէրները»։

Սակայն, Նոր Կտակարանի շրջանին, տալու գործողութիւնը չէ ներկայացուած որպէս պարտականութիւն, այլ առանձնաշնորհ եւ վայելք։ Ըստ Բ. Կորնթ. 9:7-ի մենք կը քաջալերուինք տալու յօժարութեամբ եւ ուրախութեամբ, «Ամէն մէկը ինչպէս իր սրտովը կը յօժարի, թող այնպէս տայ, ոչ թէ տրտմութեամբ կամ ստիպմամբ, վասնզի Աստուած յօժարակամ տուողը կը սիրէ»։

Աստուածաշունչը շատ բան ունի ըսելիք նիւթականը տնտեսելու մասին, մեր առջեւ դրուած այս դէպքը կը պարունակէ խիստ արժէքաւոր հինգ դասեր։

 

Ա. Յիսուս որոշապէս կը տեսնէ թէ ինչ կու տանք ու ինչ կը պահենք.—

Մարկոս 12:41-ը ցոյց կու տայ թէ Յիսուս ինչ կ՚ընէ։ Ան կը նստի «Գանձանակին դիմացը» եւ նկատի կ՚առնէ «Ինչպէս ժողովուրդը կու տայ» սովորութեամբ թէ ուշադրութեամբ, չկամենալով թէ ուրախութեամբ, նուազագոյն թէ առաւելագոյն չափով։ Ան կը նկատէ, արդեօ՞ք տուրքը տալու պէս, դժկամութեամբ կու տան, եթէ ոչ տրուածը շնորհակալական, երախտագիտական նուէր մըն է։ Մեր տալը ըլլալու է սիրոյ եւ շնորհակալական արտայայտութիւն, որովհետեւ Աստուած շատ ու շատ բաներ շնորհած է մեզի ու կը շարունակէ պարգեւել։ Քրիստոնեան, հաւատացեալը ինչպէս որ կու տայ Աստուծոյ, այդ իրական ու ճշմարիտ չափանիշն է իր սրտին ու նկարագրին։ Անշուշտ մեծ տարբերութիւն պիտի ընէ, երբ տալէ առաջ գիտակցինք որ մենք  «Գանձանակին դիմացը» նստողին սիրալիր նայուածիքին տակն ենք, Անոր աչքերը «Կրակի բոցի պէս» են (Յայտ. 1:14)։

 

Բ. Յիսուս կը տեսնէ ու կ՚արժեւորէ հարուստներու մեծ նուէրները.—

41-րդ համարը կ՚ըսէ, «Շատ հարուստներ շատ բաներ ձգեցին», եւ 44-րդ համարը «Ամէնը իրենց աւելցածէն ձգեցին»։

Աստուածաշունչի ժամանակ հաւատացեալներ առջեւ գալով, հրապարակաւ իրենց նուէրները գանձանակին մէջ կը դնէին, յաճախ կ՚ընէին ցոյց տալով իրենց տուածը։ Մեծ գնահատանք կար երբ նուէրը մեծ էր, եւ անշուշտ նուազ գնահատանք, երբ նուէրը փոքր էր։ Հոս ըսուած է «Շատ հարուստներ շատ բան ձգեցին»։ Ի՜նչ շքեղութիւն է մեծ գումարներ տալու կարողութիւնը ունենալ, եւ ոչ միայն կարողութինը ունենալ, նաեւ գործնականսպէս կատարելը։

Ի՜նչ օրհնութիւն է, երբ Աստուած ոմանց վստահած է հարստութիւն եւ անոնք լաւ տնտեսներ, վերակացուներ են։ Քրիստոնէական ծառայութիւնը տարիներու ընթացքին աճած է, շնորհիւ հարուստ հաւատացեալներու ազատօրէն եւ առատօրէն տալուն։ Եթէ հաւատացեալներ սորվին եւ ըլլան նուիրուած ու հնազանդ տնտեսներ, անշուշտ առատ նիւթական պիտի ըլլայ թէ տեղական եւ թէ միսիոնարական դաշտին համար։

 

Գ. Յիսուս կը տեսնէ ու կը հաշուէ թանկագին, փոքր նուէրները.—

42-րդ համարով «Աղքատ որբեւայրի մըն ալ եկաւ, ու երկու լումա ձգեց»։ Անոր նուէրին նիւթական արժէքը շատ ջնջին էր, հաւանաբար բազմութիւնը նոյնիսկ տրուածը նկատի չառաւ։ Այսուհանդերձ, ան Յիսուսի շրթունքներէն ստացաւ մեծ գնահատանք։ Որքա՞ն շնորհալի էին գնահատանքի Իր խօսքերը։ Շատեր խորհեցան թէ անոր նուէրը հաշուելու շատ փոքր է, բայց Յիսուս տեսաւ, որպէս այդ օրուան մեծագոյն նուէրը։

Որբեւայրիին նուէրը մեզի կը սորվեցնէ թէ չտալու պատճառ չկայ։ Թերեւս կ՚ըսենք, իմ եկամուտս շատ փոքր է, կամ եկեղեցին իմ դրամիս պէտք չունի։ Բայց ի՜նչ օրհնութիւն կու գայ Աստուծոյ գործին ամէնուրէք, եթէ մենք նախ մէկ կողմ դնենք ինչ որ Իրեն կը պատկանի, «Եւ ոչ թէ որչափ մենք կը յուսայինք, հապա անձերնին ալ տուին առաջ Տէրոջը եւ ետքը մեզի՝ Աստուծոյ կամքովը» (Բ. Կորնթ. 8:5)։

 

Դ. Տէրը կը չափէ մեր նուէրը, ոչ տրուածով այլ պահուածով.—

Որքա՜ն տարբեր է երկինքի թուաբանութիւնը, երկրի վրայ մեր գիտցածէն (43,44 համարներ)։ Յիսուսի համար տալուն որակը աւելի է քան տրուածին քանակը, եւ օրինակը որ Յիսուս գործածեց առատաձեռնութիւն սորվեցնելու համար, այն անձը չէր որ հարուստ էր եւ շատ ունէր, հապա կին մը, որբեւայրի էր ու աղքատ։ Յիսուս գնահատեց իրեն, իր տրուածին որակին համար եւ ըսաւ թէ ան այդ օրը աւելի տուաւ Աստուծոյ քան ոեւէ անձ։ Մարդ մը կրնայ հազար տոլար տալ Աստուծոյ գործին, բայց եթէ ան դրամատան մէջ կամ տունը պահած հարիւր հազար ունի, տակաւին իրեն կը մնայ իննսունինը հազար։ Իսկ կինը եթէ շաբաթը տասը տոլար ստացաւ ու տուաւ իր տասանորդը, արդեօ՞ք որ գումարը աւելի մեծ է։ Յստակօրէն որբեւայրիին տուածը աւելի մեծ է քան հարուստինը։ Մէկը մէկ հարիւրերորդը կու տայ, իսկ միւսը տասանորդը։ Աստուած հաւատարիմ է ու կը խոստանայ աւելին տալ, «Եւ իմ Աստուածս ձեր ամէն պիտոյքը պիտի լեցնէ Իր ճոխութեանը չափովը փառքով՝ Քրիստոս Յիսուսի ձեռքով» (Փիլ. 4:19)։

 

Ե. Նուիրուած տալուն գաղտնիքը գիտակցութիւնն է, թէ ինչ որ ունինք Աստուծոյ կը պատկանի.—

Այս անանուն որբեւայրին իր բոլոր ունեցածը տուաւ։ Յիսուս 44-րդ համարով կ՚ըսէ, «Բայց ասիկա իր չքաւորութենէն՝ ունեցածին բոլորը ձգեց, իր բոլոր ապրուստը»։

Որպէս Քրիստոնեայ ես պէտք ունիմ ճանչնալու եւ հասկնալու այդ, այսինքն կալուած եւ դրամ, ամէն բան Աստուծոյ կը պատկանի։ Իմ տունս, իմ զաւակներս, իմ ինքնաշարժս, իմ դրամս, ասոնք իմս չեն, ալյ Իրենը։ Ես պարզապէս տնտես մըն եմ։ Եթէ այս սկզբունքը կիրարկեմ, պիտի չըսեմ, «Որքա՞ն տամ Իրեն», հապա «Իր դրամէն Աստուած որքա՞նը կ՚ուզէ որ պէտքերուս համար պահեմ»։

Աղքատ որբեւայրին այնչափ սիրեց Աստուծոյ, որ տուաւ «Բոլոր ապրուստը»։ Այդ իրական առատաձեռնութիւն է, տալ զոհաբերութեամբ։ Կնկան ունեցածը իսկական հաւատք էր, որովհետեւ իսկական հաւատքն է որ բոլորը կու տայ, եւ ապա կը վստահի Աստուծոյ Իր պէտքերուն համար։ Որոշապէս այս բոլորին գաղտինքը կը կայանայ թէ ան Աստուծոյ կու տայ, եւ ոչ թէ տաճարին կամ եկեղեցիին։

Մինչ կը ձգէր իր ջնջին, բայց սքանչելի նուէրը գանձանակին մէջ, իր սիրտը կ՚ըսէր, «Գոհութիւն Աստուծոյ՝ Անոր անպատում պարգեւին համար» (Բ. Կորնթ. 9:15)։

Արդեօք դուն ունեցածիդ ինչպէ՞ս կը մօտենաս։


© 2024 by Dikran Shanlian, Published in «Բարի Լուր» Տարի 32,  Թիւ 251

Rev. Dikran Shanlian is the senior pastor of Armenian Evangelical Brethren Church (Glendale, CA).

Վերջին Պատասխանին Նախադրող Հակազդեցութիւնները

Երբ ինքնաշարժովդ դէպի արեւելք կամ հիւսիս կը ճամբորդես, ճամբուն վրայ կը հանդիպիս գրութիւններու, ուր Աստուածաշունչէն համարներ արձանագրուած են, կամ հոգեւոր գրութիւններ, ինչպէս «Տասնաբանեան», «Յիսուս Շուտով Կու Գայ», «Պատրաստուէ Աստուածդ Դիմաւորելու» եւայլն։ Ասոնք Աստուծոյ յատկացուած «ծանուցումներ» են։ Ժայռի մը վրայ մէկը գրած է «Յիսուս է պատասխանը», ուրիշ մը աւելցուցած է «Ի՞նչ է հարցումը։»

Նմանատիպ խօսքեր արձանագրուած են նաեւ ինքնաշարժներու վրայ։

Ինչո՞ւ Յիսուսին հետեւիլ, երբ Ան միայն կարգ մը ներքին կարօտութիւններու կը պատասխանէ, որոնք ուրիշ ոչ մէկ կերպով գոհացնող կրնան ըլլալ։

Հետաքրկրականօրէն Հին Կտակարանն է ուր գլխաւորաբար հարցումներ կը ծագին եւ կերպով մըն ալ անոնց պատասխանները կը տրուին։ Այս գրութիւնով երեք հարցումներու վրայ կը կեդրոնանանք.—Ես կարեւորութիւն ունի՞մ, Աստուած իրապէս կը հոգա՞յ, Ինչո՞ւ Աստուած չի միջամտեր։

Ասոնք իմ հաւատքիս ազդող հարցումներ են։ Ինծի համար եթէ Յիսուս է պատասխանը, ուստի Ան կերպով մը պէտք է խօսի եւ պատասխանէ այս հարցումներուն։

Ա. Ես Կարեւորութիւն Ունի՞մ.—

Ահաւասիկ «Գինկ» (Super King) մարգէթը մտած եմ եւ շուրջս կը նայիմ, տարբեր մարդիկ, տարբեր շարքերու մէջ եւ տարբեր ապրանքներով հետաքրքրուած։ Մէկը կ՚առնէ լէպնի մը, ուրիշ մը տոպրակ մը գետնախնձոր։ Կորագամակ կին մը ձեռքը վարունգին ու լոլիկին երկնցուցած է։ Ու ես կեցած, ինքզինքիս կը հարցնեմ, Աստուած այս բոլորին անուններովը կը ճանչնա՞յ, իսկապէս ասոնք բոլորն ալ Աստուծոյ համար կարեւորութիւն ունի՞ն։

Երեկոյեան հեռատեսիլին առջեւ եմ, կը դիտեմ վիժումի դէմ պայքարող անձերը եւ անոնց դէմ կատարուած մեծ թիւով ցոյցերը։ Ըստ լուրերու, տարեկան վեց միլիոն չծնած մանուկներ կը սպաննուին, որոնցմէ ամէն մէկուն մէջ Աստուծոյ պատկերը կը հանգչի։ Աստուած ի՞նչ կը մտածէ, արդեօք Իրեն համար անոնք կարեւորութիւն ունի՞ն։

Բազմամիլիոն աստղերու եւ մոլորակներու քով, անձ մը, անձեր նշանակութիւն, կարեւորութիւն ունի՞ն։

Սաղմոսերգուն երբ աստղերը կը դիտէր ըսաւ, «Երբ տեսնեմ երկինքը…մարդը ի՞նչ է որ զանիկա կը յիշես»։ Հին Կտակարանի ամէն մէկ գիրքը այս հարցումին շուրջ կը դառնայ։ Հրեայ գերիներուն Եգիպտոսի մէջ ունեցած տառապանքը, դժուարութիւն կու տար անոնց հաւատալու Մովսէսի խօսքերուն, թէ իրապէս Աստուած  հետաքրքրուած է իրենցմով։ Յոբի ընկերներուն ծաղրանքը ուրիշ օրինակ մըն է, նաեւ Ժողովողի խօսքերը, «Արեւուն տակ բան մը կա՞յ, արդեօք ամբողջ կեանքը անիմա՞ստ է»։

Միւս կողմէ Եսայ. 49-էն համար մը կ՚ըսէ, «Իմ ափիս մէջ նկարած եմ քեզ»։ Այս համարը որպէս նիւթ տրուած էր, որպէսզի համագումարի մը համար պատրաստուիմ։ Չէի ուզեր, սակայն բացասական պատասխանելէ առաջ այդ մարգարէութիւնը բացի ու կարդացի, ծայրէ ծայր։ Յայտնաբերեցի որ Աստուած այս յայտարարութիւնը կատարեց տառապող մարդոց։ Երուսաղէմը տակն ու վրայ էր, Բաբելոնի զինուորները մտած էին տաճարը եւ այս անգամ Աստուած չազատեց իրենց։ Անոնք շղթայակապ Բաբելոն տարուեցան։

137րդ սաղմոսը կ՚արտայայտէ ժամանակակից Աստուծոյ ժողովուրդին հոգեվիճակը, «Բաբելոնի գետերուն քով, հոն կը նստէինք, ու Սիօնը մտքերնիս բերելով կու լայինք…»։

Մենք Աստուծոյ համար կարեւորութիւն ունի՞նք։

Ինչպէս կ՚ըլլայ դարերու ընթացքին ժողովուրդներ կը տեղահանուին, կը ջարդուին, Սուտանցիներ, Հայեր, Հրեաներ, Ուքրանացիներ, Քրիսոտնեայ Պաղեստինցիներ եւ Արցախցիներ։ Արդեօք Եսայ. 49:14-ը իրականութի՞ւն է, «Բայց Սիօն ըսաւ Եհովա զիս թողուց, եւ Տէրը զիս մոռցաւ»։ Ահա Աստուած այս ժողովուրդներուն ուխտելով կ՚ըսէ, «Միթէ կինը իր կաթընկեր մանուկը կրնա՞յ մոռնալ…թէեւ անոնք մոռնան, բայց ես քեզ պիտի չմոռնամ»։ Որովհետեւ, «Ահա ես քեզի իմ ձեռքիս մէջ նկարագրեցի…»

Եսայի մարգարէն աւելի յատուկ պատասխան մը կու տայ, ցոյց տալով թէ Աստուած երկիր չի գար փոթորիկով եւ ոչ ալ կրակով, հապա «Կոյսը պիտի յղանայ եւ Որդի մը պիտի ծնանի եւ պիտի կոչուի Էմմանուէլ, Աստուած մեզի հետ»։

Ներկայիս Մեսիան սիրոյ գաւազանով կը կառավարէ։ Ծնունդի յիշատակումը կը պատասխանէ, «Արդեօք մենք կարեւո՞ր ենք» հարցումին։ Անիկա հոս երկրի վրայ երեսուներեք տարիներ մեզի նման եղաւ ու պատասխանեց հարցումին Իր անզուգական պատմութիւններով ու գերբնական հպումներով։ Այո՛, Աստուած հետաքրքրուած է մեզմով։ Բացառիկ պարագայ մը կայ, երբ  վարագոյրը կը բացուի տեսանելի աշխարհին եւ անտեսանելիին միջեւ, Յիսուս կ՚ըսէ, Հրեշտակները կ՚ուրախանան երբ մեղաւոր մը դարձի կու գայ։

Բ. Աստուած Իրապէս կը Հոգա՞յ .—

Իսկ Իր լռութիւ՞նը։ Անշուշտ կը հոգայ, յատուկ ու որոշ պատասխանը Յիսուս է։ Յիսուս ցաւին ու տառապանքին փիլիսոփայական պատասխան մը չէ տուած այլ տուած է արցունքով դէմք մը։ Հոգ չէ թէ կը կարդամ Աստուածաշունչը, կամ կը նայիմ Հին Կտակարանի եւ Նորի հսկայական տարբերութեան, կը հանդիպիմ կասկածի եւ յուսահատութեան խօսքերու։ Երեմեայ, Ամբակումայ եւ Յոբ նոյն ցաւի նիւթն է որ կը շօշափեն։ Նոյնպէս, սաղմոսներուն գրեթէ կէսը մութ պատկեր մը կը ներկայացնեն։ Այո Նոր Կտակարանով պատկերը այդքան ալ արմատական փոփոխութիւն չունենար, բայց Յիսուսի ներկայութիւնը կ՚ըլլայ Աստուծոյ դէմքը։ Եթէ մէկը կ՚ուզէ գիտնալ թէ Աստուած ինչպէ՞ս կը զգայ երբ երկիրը կը հառաչէ, պէտք է նայի Անոր դէմքին։

Յակոբոս, Պետրոս եւ Յովհաննէս հետեւեցան Յիսուսի այնքան ժամանակ եւ Անոր դէմքին արտայայտութիւնները հիմնականօրէն գծուեցան իրենց մտքերուն վրայ։ Նայելով Յիսուսի պատասխաններուն, հարիւրապետին, կոյրին, հիւանդ կնկան եւ ուրիշներու, սորվեցան Աստուծոյ զգացումը երբ մարդիկ կը տառապին։ Ոչ, ոչ Յիսուս չլուծեց «ցաւի» հարցը, միայն քանի մը հոգի բժշկեց ու այդ ալ երկրագունդին մէկ անկիւնը, սակայն կտրականապէս հայթայթեց «Միթէ Աստուած կը հոգա՞յ» հարցումին պատասխանը։

Երեք անգամներ տառապանքն ու ցաւը Յիսուսի արցունքներուն պատճառ եղան։ Արդեօք շատ կ՚ըլլա՞յ երբ ըսենք «Աստուած մարդոց կը հոգայ»։

Թէեւ ցաւի հարցին պատասխան չենք ստանար, փոխարէն խորհրդաւոր հաստատումը կ՚ունենանք, Ան մեզի հետ կը տառապի։ Յիսուսի պատճառով կրնամ վստահիլ Աստուծոյ, Ան իմ վիճակս կը հասկնայ։ Վստահ եմ, ես կարեւոր եմ եւ արժէք ունիմ Իրեն համար։

Գ. Ինչո՞ւ Չի Միջամտեր.—

Հրեաներու պատմութեան մէջ, որոշ պահեր ծագած է հարցումը, «Ինչո՞ւ Աստուած չի միջամտեր»։

Պահ մը նկատի առնենք այն բազմութիւնը Սինա անապատին մէջ հրաշալիօրէն ունեցաւ սնունդ եւ ջուր, ու Աստուծոյ տեսանելի ներկայութիւնը իրենց վրայ կը սաւառնէր ամպի ու կրակի սիւնով։ Անոնք նման «ինչո՞ւ» չունէին։

Քիչ մը ետ երթալով, քանի մը տարիներ ամբողջ սերունդը կասկածողներ էր, ներառեալ Մովսէս։ Քանի քանի անգամներ հրեաներ աղաղակեցին,  «Ինչո՞ւ Աստուած բան մը չ՚ընէր»։

Եղիա մարգարէն ալ նման կասկածողներու բազմութիւն մը ունեցաւ, սակայն Կարմեղոս Լերան վրայ լռեցուց անոնց։ Ետքը քարայրին մէջ նոյն հարցումը հարցուց, «Ինչո՞ւ Աստուած բան մը չընէր Աքաաբին ու անոր սարսափելի կնկան»։

Մաղաքիա Հին Կտակարանի վերջին ձայնն է եւ այդ գիրքը պատշաճ նախաբանն է գալիք չորս հարիւր տարիներու, որոնց ընթացքին Աստուածաշունչը լուռ է։ Թերեւս այս նուազ ակնկալութիւններու շրջանն է։ Արդեօք Աստուած մոռցա՞ծ էր ողորմած ըլլալ։

Ինչո՞ւ Աստուած բան մը չընէր, հայերու կողքին ուրիշ ժողովուրդներ ալ կը հարցնեն։

Հրեաներ ու Քրիստոնեաներ նոյն պատասխանը ունին, միայն մէկ տարբերութեամբ։ Հրեաներ կը հաւատան որ Աստուած, Մեսիան ղրկելով պիտի գործէ, իսկ Քրիստոնեաներ կը հաւատան ուր Աստուած Մեսիան ղրկելով գործած է, եւ անգամ մըն ալ պիտի գործէ կրկին ղրկելով, այս անգամ զօրութեամբ եւ փառքով։

Որոշապէս Աստուած կը գործէ, դուն եւ ես հաւատանք ու կառչինք Իրեն։


© 2023 by Dikran Shanlian, Published in «Բարի Լուր» Տարի 31,  Թիւ 250

Rev. Dikran Shanlian is the senior pastor of Armenian Evangelical Brethren Church (Glendale, CA).

Յիսուսի Հպումը

Դանիէլ 10:10,11

Ահաւասիկ գործողութիւն մը, որուն կը կարօտինք: Նոյնիմաստ գործողութիւններ են հպիլ, դպչիլ, դպիլ, շփշփել, թաթել ու քսուիլ, ասոնք Հայերէն բառարանին արձանագրութիւններն են: Հպիլ կը նշանակէ նրբութեամբ եւ քնքշութեամբ դպչիլ:

Կեանքի ընթացքին տարբեր հպումներ վայելած ենք ու կը վայելենք, ինչպէս մայրական հպումը մեր կեանքի առաջին պահերէն, ապա ընտանիքի անդամներու, ազգականներու եւ սիրելիներու հպումը: Այս բոլորին կը գերազանցէ Յիսուսի հպումը:

Հպումը ապահովութեան, քաջալերանքի, կարեկցութեան եւ սիրոյ արտայայտութիւն է ու փոփոխութիւն կը ներմուծէ մեր կեանքին մէջ, յատկապէս կենդանի Աստուծոյ Որդւոյն հպումը:

Այստեղ հարկ է յիշել այն փոփոխութիւնները որոնք կը պարգեւէ Յիսուս Քրիստոսի հպումը:

Ա.- Անոր հպումը կը զօրացնէ- Դանիէլ 10

Աստուծոյ Խօսքը մեզի կը տեղեկացնէ թէ Դանիէլ «երեք շաբաթ սուգի մէջ էի». ախորժելի կերակուր չկերաւ, բերանը միս եւ գինի չմտաւ, նոյնիսկ իւղով չօծուեցաւ: Ապա տեսիլք մը տեսաւ, մեծ տեսիլք մը ու իր վրայ ոյժ չմնաց, ձայն մը լսեց ու երեսին վրայ գետին ինկաւ, «ահա ձեռք մը դպաւ ու ինծի վերցուց», ետքը 18րդ համարով նորէն ինծի դպաւ «Մի վախնար, ով սիրելի մարդ, խաղաղութիւն ըլլայ քեզի, ուժովցիր ու քաջ եղիր»:

Յոգնածին, տկարին ու վախցողին Յիսուս զօրացնող հպում ունի: Կեանքի տարբեր ելեւէջներուն մէջ գիտակցիր թէ Ան կը զօրացնէ եւ Առաքեալին հետ բացականչէ «ամէն բանի կարող եմ, անով որ զիս կը զօրացնէ»:

Բ.- Անոր հպումը կը կենդանացնէ- Ղուկաս 7

Յիսուս Նային քաղաքին դրանը մօտեցաւ, ահա մեռել մը դուրս կը հանէին. մօրը մէկ հատիկ տղան մեռած էր ու կինը որբեւայրի էր: Յիսուս խղճալով այս կնկան ըսաւ, «մի լար» ու դագաղին դպաւ ու ըսաւ «ով պատանի քեզի կ’ըսեմ ելիր», ան ելաւ,

նստաւ եւ սկսաւ խօսիլ, ու ամէնն ալ վախով բռնուած զԱստուած կը փառաւորէին ու կ’ըսէին «մեծ մարգարէ մը ելեր է եւ Աստուած իր ժողովուրդին այցելութիւն ըրաւ»: Ամէն մարդ լսեց այդ դէպքին մասին:

Յիսուս ըսաւ «Ես եմ յարութիւնը եւ կեանքը, ով որ ինծի կը հաւատայ բնաւ պիտի չմեռնի»:

«Ան որ Որդին ունի կեանք ունի»: Երբ մեղքերու ու յանցանքներու մէջ մեռած էինք Ան եկաւ ու դպաւ մեզի ու կենդանացուց:

Գ.- Անոր հպումը կը բժշկէ- Մատթէոս 8,9

Բորոտ մը եկաւ Յիսուսի, երկրպագութիւն կ’ընէր ու կ’ըսէր «Տէր եթէ ուզես, կրնաս զիս մաքրել»:Եւ Յիսուս ձեռքը երկնցնելով դպաւ անոր ու ըսաւ «կ’ուզեմ մաքրուէ» եւ շուտ մը անոր բորոտութիւնը մաքրուեցաւ: Բորոտութիւնը այդ օրերուն անբուժելի հիւանդութիւն էր, բորոտները քաղաքէն դուրս առանձին կը բնակէին: Մեղքը մարդկային միջոցներով անբուժելի է, սակայն դարմանը Ա. Յովհաննուի մէջ կը տրուի «եթէ խոստովանինք մեղքերնիս, հաւատարիմ ու արդար է անիկա մեր մեղքերուն թողութիւն տալու եւ բոլոր անիրաւութենէ սրբելու»:

Երկու կոյրեր աղաղակեցին «ողորմէ մեզի, Որդի Դաւթի»:

Այդ օրերուն Արեւելքի մէջ կուրութիւնը լուրջ հարց մըն էր: Արձանագրութիւնները կը վկայեն թէ Յիսուս նուազագոյն վեց կոյրեր բժշկեց, ամէն մէկուն պարագան ալ տարբեր էր:

Այս երկուքը ճանչցան եւ ընդունեցին թէ Յիսուս Քրիստոս Դաւիթի Որդի է, եւ վճռած էին Անոր հետեւիլ մինչեւ տունը, անշուշտ իրենց առաջնորդող ընկերներ ունէին: Յիսուս անոնց հաւատքը գնահատեց երբ հարցուց «կը հաւատա՞ք թէ կրնամ այս բանը ձեզի ընել», «Այո, Տէր»-ը իրենց դաւանութիւնն էր: Կուրութիւնը հոգեւոր տգիտութիւն է: Ահաւասիկ մեղաւորը վերստին ծնունդի պէտք ունի, միայն այս փորձառութենէն ետք է որ կրնայ Աստուծոյ բաները տեսնել: Եթէ հաւատացեալը չաճի կը վնասէ իր հոգեւոր տեսողութեանը:

Յիսուս անոնց աչքերուն դպաւ եւ ըսաւ «ձեր հաւատքին պէս ըլլայ -զգոյշ կեցէք մէկը չիմանայ»:

Դ.- Անոր հպումը կը թարմացնէ- Մատթէոս 9

Պետրոսի զոգանչը ջերմով բռնուած էր ու Յիսուս անոր ձեռքին դպաւ ու ջերմը հեռացաւ, ելաւ ու ծառայութիւն կ’ընէր: Հպումը ջերմութիւնը փոխեց ու պարգեւեց թարմութիւն:

Մեղքին այրող, վիրաւորող ազդեցութիւնները կրնան դարմանուիլ Յիսուսի կողմէ, Ան բժշկապետն է, պէտք չունի ախտաճանաչում կատարելու, Ան գիտէ եւ կարող է:

Որպէս արդիւնք շատեր լսեցին, դիւահարներ բերին, խօսքով հանեց չար ոգիները եւ բժշկեց բոլոր հիւանդները, ինչո՞ւ, որպէսզի Եսայի մարգարէին ձեռքով ըսուած խօսքը կատարուի «Անիկա մեր հիւանդութիւնները վերցուց եւ մեր ցաւերը կրեց»:

Ե.- Անոր հպումը կ’ողորմէ- Մարկոս  7

Տիւրոսի եւ Սիդոնի սահմաններէն ելլելով եկաւ Գալիլիայի ծովեզերքը Դեկապոլիս… մէկը բերին անոր առջեւ, խուլ եւ դժուարախօս, կ’աղաջէին որ անոր վրայ ձեռք դնէ: Իր մատերը անոր ականչներուն խոթեց, թքաւ եւ անոր լեզուին դպաւ, ըսաւ Եփրաթա Արամերէն բառ մըն է որ կը նշանակէ բացուէ, արձակէ:

Յիսուս այս հիւանդը հեռացուց ժողովուրդէն:

Այս մարդը չլսեց Յիսուսի ըսածը, սակայն ստեղծագործութիւնը լսեց ստեղծիչին պատուէրը ու մարդը բժշկուեցաւ:

Ոչ միայն Յիսուս կրնայ մեզի դպչիլ, բայց նաեւ մենք կրնանք իրեն դպնալ ինչպէս կինը Անոր հանդերձին քղանձքին դպաւ եւ արիւնահոսութիւնը դադրեցաւ:

Թող Տէր Յիսուս դպչի մեզի զօրացնելու, կենդանացնելու, բժշկելու, թարմացնելու եւ ողորմելու:

Թող Յիսուս դպչի մեզի մեր առօրեային մէջ:

 

© 2019 by Dikran Shanlian, Published in «Բարի Լուր» Տարի 27,  Թիւ 233

Կեանքի Փառքը

Տիեզերքը շարունակական փոփոխութիւններու շարք մը կը ներկայացնէ մեզի: Աշխարհի սկիզբէն ի վեր ամբողջ բնութիւնը անընդհատ զարգացումի մէջ է: Բուսական աշխարհը իր բիւր գեղով եւ պերճանքով շարունակ դէպի զարգացում կը դիմէ: Քաղցրալար մեղեդիներով դայլայլող թռչուններ, ահագին պորակներ,դղրդեցնող վայրի գազաններ, լայնատարած ծովերու եւ ընդարձակ ովկիանոսներու մէջ սրարշաւ ընթացող կենդանիները՝ ամենափոքրէն այնքան փոքր, որ յիսուն միլիոնը մէկ ցորեն չի կշռէր, մինչեւ այն ահագին կէտձուկը որ երբ ալիքներուն վրայ նիրհէ հեռուէն դիտողին կապոյտ ջուրերուն վրայ տարածուած կղզի մը կը թուի, կը ձգտին դէպի զարգացում: Բնութեան հարազատ զաւակը, Աստուծոյ ստեղծագործութեան գլուխ գործոց եղող մարդն ալ բնաւ զուրկ չէ մնացած այդ ազդեցութիւններէն եւ էական պայմաններէն. ան ալ տիւ եւ գիշեր կը ջանայ հասնիլ բարգաւաճումի վերջին սահմանին եւ այս դէպի զարգացում ձգտումին ամենէն հզօր ազդակներէն մէկը եղած է փառքի սէրը մարդուն մէջ: Ամէն մարդ փառասէր է քիչ կամ շատ, եւ թերեւս ամէն մարդու իրաւունքն ալ է այն: Սակայն շատեր կը փնտռեն կեանքի փառքը աշխարհին ու անոր վայելքներուն մէջ, որուն վախճանը դուրսի խաւարը եւ կորուստն է:

Ոմանք ամէն ջանք ու տագնապ յանձն կ’առնեն մեծ հարստութեան  եւ համբաւի հասնելու համար, հազիւ կը տիրանան անոր եւ ահա «ունայնութիւն ունայնութեանց» գոռացող փողին ազդարար ձայնը կը լսեն ու յուսահատութեան անյատակ անդունդին մէջ կը խորասուզուին: Հազիւ կ’ըսեն «արդ ո՛վ իմ անձս կե՛ր, խմէ՛ եւ ուրախ եղիր», եւ ահա նոյն գիշերը իրենց հոգին կը պահանջուի:

Խումբ մը երիտասարդ հրավառ կը փնտռեն զայն ֆիզիքական հանգիստի ու անդորրութեան մէջ. սակայն զուարճութիւններու, զազիր հաճոյքներու սէրը եւ շուտով հարստանալու բուռն տենջանքը թառամեցուցած է շատերու կեանքը: Եւ ոմանք թէպէտեւ բնաւ դիտաւորութիւն ունեցած չեն ինքզինքնին մամոնային նուիրելու, բայց ջանացած են ընել ինչ որ Քրիստոս Ինքը անկարելի հռչակած է. կը ջանան շարունակ ծառայել իրենց Արարիչին՝Աստուծոյ եւ մամոնային միանգամայն:

Այս կեանքը երիտասարդին համար գեղեցիկ ու ոլորապտոյտ ճամբու նման է ուր ամէն բան վարդագոյն կը տեսնէ, եւ որուն երկու կողմերը տարածուած քաղցրաբոյր ծաղիկներ կը հրապուրեն զինք: Այսպէս ան աշխարհը կը նկատէ լոկ իբրեւ զբօսավայր մը՝ ուր կը մտնէ ապագայ երջանկութեան ու հաճոյքներու համար մեծամեծ յոյսերով: Եւ քաղցրահամ պտուղներուն համը առնելով, աւելի խանդոտ կ’աճապարէ աւելի յառաջ երթալու եւ հասնելու հոն՝ ուր կ’երեւակայէ թէ ամէն բան աւելի գեղեցիկ պիտի ըլլայ: Հետզհետէ յառաջ կ’երթայ եւ ահա սաղարթախիտ ծառերը կը սկսին տժգունիլ, անուշահոտ ծաղիկները կը սկսին թառամիլ, պտուղները կ’աներեւութանան, եւ մէյ մըն ալ կը տեսնէ որ հասած է անապատային ամայութեան մը մէջ: Մեծ բան մըն է երիտասարդ ըլլալ ունենալ ազնիւ սիրտ, սիրտ մը ճշմարտութեան ընդունակ. եւ ոչ թէ ունակութիւններէ կաշկանդուած, կանգնիլ կեանքի սեմին վրայ լի եռանդով եւ յոյսով: Քրիստոնէութեան զրահովը պաշտպանուած եւ վսեմ ու վեհանձն նպատակներով ներշնչուած գործել:

Դարձեալ հազարաւորներ բիւրաւոր բաներու մէջ կը փնտռեն իրենց կեանքի փառքը: Միքայէլ Անճելօ եւ Ռաֆայէլ կը զգային զայն գտած ըլլալ բնութեան գեղազուարճ տեսարանները նկարելուն մէջ: Ուրիշ մը իր մենարանին մէջ փակուած վեհ քերթուածներ շարադրելուն ու քաղցրալուր մեղեղեդիներ յօրինելուն մէջ: Կեսար եւ Նաբոլէոն կարծես կը տիրանային անոր քանդելուն, աւերելուն, իրենց դրացի ազգերը նուաճելուն ու աշխարհակալութեան մէջ:

Եւ սակայն Նազովրեցի Յիսուսին նայեցէք, այն երկնառաք երիտասարդին, ուր Իր փառքը կը փնտռէր մոլորեալ ոչխարը բարերար հովիւին խնամքներուն յանձնելուն եւ զանոնք առատ արօտավայրեր եւ յաւիտենական կեանքի շաւիղները առաջնորդելուն մէջ, եւ շարունակ «Սիրեցէք զիրար» քարոզելուն մէջ, եւ յիրաւի գտաւ ու կը վայելէ զայն: Երջանկութիւնը ու փառքին պսակը հոգիին ուրախութիւնն է, որ կը ծորի անձնուրաց սէրէն. սէր առ Աստուած, սէր առ մեր ընկերը: Մեր ընկերներուն հետ մեր առնչութիւններուն մէջ ալ մեր անձնուրաց սիրոյն խորութիւնովը, անկեղծութիւնովը ու տարածութիւնովը կը չափուի մեր երջանկութիւնը: Սիրով լեցուած հոգին կրնայ երջանիկ ըլլալ կեանքի ամենէն դժուարին եւ ամենէն դժնդակ պարագաներուն մէջ, նոյնիսկ երբ զուրկ է ամէն հաճոյքէ, այ՛ո նոյն իսկ երբ մարմինը ցաւերով կը կեղեքի: Մարդ կրնայ իր կեանքի փառքին հասնիլ երբոր հոգին կատարեալ համերաշխութեան մէջ կը գտնուի իր Աստուծոյն հետ: Եւ աւելի մասնաւորելով ան կապակցութիւն ունի հոգիի զարգացումներուն հետ: Ան ուրախութիւն մըն է կամ գոհացում մը, որ անբաժան կերպով միացած է սիրոյ հետ:

Ուստի ո՛վ մարդ, դուն որ այսչափ մտաւոր կարողութիւններով եւ բարոյական նկարագիրով օժտուած ես, գիտցիր թէ անասուն մը չես, որուն մտքին մէջ անասնական համակրութիւններ եւ կիրքեր կը տատանին: Քու կեանքիդ փառքը մի՛ դներ երբէք աշխարհային վաղանցուկ բաներու վրայ, որոնք փոքր նաւակի մը պէս լեռնահանգոյն, բարձրացող փրփրադէզ ալիքներուն խաղալիք կ’ըլլայ: Քեզի համար կեանք մը կայ անվախճան, կեանք մը Աստուծոյ եւ հրեշտակներուն  ընկերակցութեան մէջ. փնտռէ քու Տէր Աստուծոյդ կեանքիդ բոլոր օրերուն մէջ: Լայն բաց հոգիդ մաքուր եւ սուրբ զգացումներու առջեւ, փարէ Փրկչին, եւ Ան այս մահառիթ տատասկներէն պիտի ազատէ քեզ անվթար եւ ապահով. պիտի մօտեցնէ, պիտի տանի քեզ կեանքիդ իրական փառքին, յաւիտենականութեան, եւ Աստուծոյն:

Տիգրան Շանլեան

© 2019, Dikran Shanlian 

 

Ծնունդի Տօնակատարութիւնը

Ղուկաս 2:17-20

Տօնական օրերը չեկած ամէն կողմ եղած զարդարանքները, լոյսերն ու ծառերը կը յուշեն թէ Ծնունդը մօտ է: Ազատուղիներն ու ճամբաները խճողուած եւ ուսանողներ արձակուրդի կը պատրաստուին: Շատերու համար Ծնունդը պատեհ առիթ է ճամբորդութիւն կատարելու եւ աւելի բարեխառն կլիմայ ունեցող վայրեր երթալու եւ կամ հակառակը: Ուրիշներու համար Ծնունդը հաւաքոյթներ կազմակերպելու կերուխումի հրաւէրներ կատարելու առիթ է, իսկ ոմանց ալ փափաքը աջին ու ձախին նուէրներ առնել է: Դժբախտաբար վերոյիշեալները մարդոց մեծամասնութեան համար կեդրոնական տեղ կը գրաւեն, բայց ասիկա սովորական արձակուրդ մը չէ, իրողութեան մէջ հիասքանչ դէպք մըն է:

Դուն ինչպէ՞ս կը ծրագրես տօնել Ծնունդը: Եկէք միասնաբար յիշենք թէ ինչո՞ւ Ծնունդը կը տօնախմբուի: Որպէս Հայեր այս երկրին մէջ, ուղղակի կամ անուղղակի կերպով երկու անգամ կը յիշենք Ծնունդը: Գիտէ՞ք, կրկնակի տօնախմբութիւնը մեզ կը դնէ կրկնակի պատասխանատուութեան առջեւ: Աստուած Իր Որդին ղրկեց որ մսուրին մէջ ծնի եւ ըլլայ մարդոց Փրկիչը, մեր բաժինը ըլլալու է յիշատակել ու տօնախմբել մասնայատուկ կերպով, Աւետարանի լոյսով առաջնորդուած: Աստուածաշունչը Ծնունդի պատմութեան հովիւներով մեզի, բոլորիս կ’ահազանգէ թէ խրախճանքներու, հաւաքոյթներու, արձակուրդներու, լոյսերու եւ գնումներու մէջ, որոնք ինքնին սխալ արարքներ չեն, անդրադառնանք ու կատարենք նաեւ հոգեւոր առողջ արարքներ:

Չորս գործողութիւններու պէտք ունինք.-

• Իմացնել.- Առաջին յայտարարութիւնը, բարի լուրը անշուք ու ընկերութեան մէջ անտեսուած հովիւներուն տրուեցաւ: Թերեւս կը հարցնես ինչո՞ւ հովիւներուն եւ ոչ քահանաներուն կամ դպիրներուն: Հովիւներուն այցելելով ու տալով աւետիսը հրեշտակը յայտնեց Աստուծոյ շնորհքը մարդկութեան հանդէպ: Հովիւները Իսրայէլի ամենէն յետիններն էին: Անոնց գործն ու աշխատանքը ծիսականօրէն անմաքուր ըրած էր զիրենք եւ հետեւաբար տաճարէն հեռու պէտք էր մնային: Վերոյիշեալ Աստուածաշնչական համարներուն սկիզբը կ’ըսէ «երբ տեսան իմացուցին»: Դուն ուրիշներու կ’իմացնե՞ս, կը տեղեկացնե՞ս եւ կը վկայե՞ս ինչ որ իմացա՞ծ ես: Մտայղացումը ունեցիր քաջօրէն ուրիշներու տեղեկացնելու թէ աշխարհի Փրկիչը ծնած է եւ Ան քու Փրկիչդ է:

• Զարմանալ.- Հովիւները արտօնութիւն չունէին դատարանի մէջ վկայ ըլլալու, սակայն Աստուած գործածեց խոնարհ հովիւները ըլլալու ականատեսները մարգարէութեան կատարման (Մեսիայի ծնունդին): Հրեշտակները փորձառութիւնը չունեցան ճաշակելու Աստուծոյ շնորհքը, ուստի չեն կրնար վկաներ ըլլալ ինչպէս մենք կրնանք: Հովիւները գեղեցիկ, ընդօրինակելի օրինակներ են բոլորիս համար, անոնք պատգամը հաւատքով ընդունեցին եւ անմիջապէս հնազանդեցան: Զուարճալի բաները մեզ հեռու կը պահեն  լրջօրէն խոկալէ եւ բանի մը մասին մտածելէ: Ծնունդը սքանչելի ժամանակ է զուարճանալու, բայց հատուածին մէջ կ’ըսէ, «կը զարմանային»: Եկէք խորհինք պահ մը, ահա մաքրութիւնն ու սրբութիւնը փաթթուած փոքրիկի մը ծնունդով, ահա ուրախութիւնը ողբերգութեան մէջ եւ ահա մեծ զուարթ յայտարարութիւն մը հովիւներուն: Ահաւասիկ փոքրիկը ծնած է մեռնելու համար եւ թագաւոր մը ծնած է աղքատիկ ախոռին մէջ: Դուն կրնա՞ս տրամաբանութեամբ եղածը պատկերացնել ու բացատրել: Միայն կը զարմանանք այս սքանչելիքին վրայ:

• Մտածել.- Մարիամ իր տան մէջ չէր, ան հրաշքով զաւակ մը ծնաւ, հրեշտակներ այցելեցին, հովիւներ եւ ժողովուրդ զարմանքի մէջ էին: Նորածինը Աստուծոյ խաղաղութիւնը եւ հաճութիւնը կը բերէր, ինչպէ՞ս, ինչպէ՞ս կ’ըլլայ: Կրնանք դիւրութեամբ մոռնալ Ծնունդին կարեւորութիւնն ու իմաստը մինչ մխրճուած ենք եւ տարուած արտաքին տօնախմբութեամբ: Դուն ժամանակ ստեղծէ մտածելու եւ խոկալու: Մինչ հովիւներ եւ ուրիշներ լսելով Ծնունդի լուրը զարմացան ու հիացան, իսկ Մարիամ այս բաները սրտին մէջ պահելով կը մտածէր: Շատեր յաճախ որեւէ լուրի մը մեծ զգացումներով կը պատասխանեն, սակայն զգացումները կը շոգիանան ու պատգամին հետաքրքրութիւնն ու խոր իմաստը կ’անհետանայ: Մարիամ ընտրեց խորհիլ, մտածել եւ խոկալ:

• Փառաւորել .- Այս հովիւները հրեշտակներուն փոխարինեցին երբ փառաւորեցին Աստուծոյ: Ինչո՞ւ, որովհետեւ Աստուծոյ հետ խաղաղութիւնը իրականութիւն է: Յստակ է թէ մեր բոլոր ձախողութիւններով, յուսահատութիւններով, չար խորհուրդներով եւ սարսափելի մեղքերով, կրնանք Աստուծոյ հետ խաղաղութիւն ունենալ ու ահա՛ Աստուծոյն փառաւորելու բացառիկ առիթ մը: Հրեշտակները կը փառաւորէին, հովիւները կը փառաւորէին, մենք ալ փառաւորելու ենք, որովհետեւ Յիսուսով հաշտութիւնը իրականացաւ: Երկրորդ համաշխարային պատերազմին ժեներալ Այզընհաուր Եւրոպա կը գտնուէր, հօրը մահուան լուրը ստացաւ, ի՞նչ պիտի ընէր, Ամերիկա վերադառնալը անկարելի էր: Գրասենեակին դուռը գոցելով իր զգացումները թուղթին յանձնեց եւ ապա գնաց իր պատասխանատուութեան: Եթէ Այզընհաուր Եւրոպայի մեծագոյն պատերազմի միջոցին ժամանակ կը գտնէ խորհելու իր երկրաւոր հօր մասին, իսկ մենք ժամանակ պէտք չէ գտնե՞նք դուռը գոցելու, Աստուածաշունչը բանալու եւ ապրելու Ծնունդի դէպքը:

Յիսուս Ինքն է մեր տօնախմբութիւնը եւ այս տարի արտաքին խրախճանքի, հաւաքոյթի, ճամբորդութիւններու եւ հրաւէրներու մէջ նաեւ իրականացնենք Աստուածշնչական տօնախմբութիւնը՝ իմանալով, զարմանալով, մտածելով եւ փառաւորելով: n

© 2018 by Dikran Shanlian, Originally Published in «Բարի Լուր» Տարի 26,  Թիւ 230

«Անկողին, Սեղան, Աթոռ Եւ Աշտանակ»

4րդ Թագ. 4:8-10

Չորրորդ Թագաւորաց չորրորդ գլխուն մէջ կան տարբեր հրաշքներ կատարուած Աստուծոյ զօրութեամբ, Տէրոջը ծառային կողմէ, որոնցմէ առաջինը՝ որբեւայրի կնկան պատմութիւնն է, որ ամուսին չունէր բայց շատ պարտքեր ունէր: Տէրը այս որբեւայրիին իւղը շատցուց: Երկրորդ հրաշքը զաւակ չունեցող Սունամացի կինն էր, որուն մարգարէն ըսաւ,«գալ տարի նոյն այս ժամանակին զաւակ պիտի ունենաս»: Նման բաներ մարդկօրէն հասկնալի չեն, անլուծելի են, սակայն տակաւին կը հաւատանք եւ պիտի հաւատանք, որ Աստուծոյ քով ամէն բան կարելի է: Երրորդ հրաշքը, երբ այս մանչ զաւակը ծնաւ, մեծցաւ, գլխացաւ ունեցաւ եւ մօրը ծունկերուն վրայ մեռաւ: Մայրը կրկին դիմեց մարգարէին ու տղան վերակենդանացաւ: Չորրորդ հրաշքը՝ Գաղգաղայի մէջ հաւաքուած էին Տէրոջը մարգարէները, որոնցմէ մէկը դաշտին մէջէն խոտ հաւաքած ատեն չգիտնալով վայրի բոյս մը հաւաքեց ու մանրելով ապուրին մէջ դրաւ: Սկսան ուտել ու այդ կծու, լեղի համը առին, բացականչեցին, «մահ կայ այս ապուրին մէջ»: Մարգարէն քիչ մը ալիւր առաւ եւ խառնեց այդ ապուրին մէջ եւ բոլորն ալ կերան, թունաւորութիւնը անցած էր: եւ վերջինը ՝ քսան հացով հարիւր անձեր կերակրեց:

  Բայց վերոյիշեալ համարները ուրիշ բանի մը մասին կը խօսին: նիւթը կահաւորումն է:

  Ո՞վ չուզէր իր տունը, բնակարանը գեղեցկօրէն կահաւորել: Ինչո՞ւ չէ, այս Սունամացի երեւելի կինը կ’ըսէ, «Անկողին, սեղան, աթոռ ու աշտանակ դնենք»: Արդեօք մեր հոգեւոր կեանքերուն զարդարանքը ի՞նչպէս է: Այս յիշուած առարկաները հոգեւոր նշանակութիւն եւ իմաստ ունին եւ ամէն մէկուս կեանքի ընթացքը եւ վկայութիւնը հիմնուած է այս առարկաներուն վրայ: Եթէ հետեւինք, կը տեսնենք, որ այս կինը իր ամուսինին տպաւորիչ վկայութիւն մը տուաւ մարգարէին մասին: Կարեւոր է Տէրոջ մարգարէները, Տէրոջը Խօսքը մատակարարողները մաքուր, անբասիր վկայութիւն ունենան:

  • Առաջին առարկան անկողինն է. Ո՜վ պէտք չունի անկողինի:Ամբողջ օրուան, աշխատանքէն, վազվզուքէն եւ մտահոգութիւններէն ետք, կ’ըսենք «լաւ որ Աստուած գիշերը ստեղծեր է եւ տուած է այսպէս կամ այնպէս անկողին մը»: Անկողինը կը ներկայացնէ հանգստութիւն: Տէր Յիսուս ըսաւ, «Ինծի եկէք բոլոր յոգնած ու բեռնաւորուածներ եւ Ես ձեզ պիտի հանգչեցնեմ»: Առանց Յիսուսի որքան ալ կեանքի պայմանները գեղեցիկ եւ յաջող երեւին, հանգստութիւն չկայ, երբ տակաւին չես գտած Յիսուսի մէջ հանգստութիւն: Առաջին առիթով մեղքի ահռելի լուծէն հանգչելու պէտքը եւ կարօտութիւնը ունինք: Հանգստութեան պէտք ունինք երբ դատապարտող խղճմտանք կայ, երբ անարդարութիւն ըրած ենք: Գործք Առաքելոցի մէջ կը կարդանք, «Եւ ես այս բանին համար կը ջանամ, որ ամէն ատեն մաքուր խղճմտանք ունենամ Աստուծոյ եւ մարդոց առջեւ»:
  • Երկրորդ առարկան սեղանն է. – Սեղանը հաղորդակցութեան նշանն է: Հիւրասիրութիւնը հաղորդակցութեան կերպ մըն է: Լաւագոյն հիւրասիրութիւնը կը ներկայացուի երբ դուռդ զարնողին ժպիտով ներս կը հրաւիրես, երբ Յիսուսը կու տաս եւ յաւիտենական խօսքեր կը բաժնեկցիս:

Ծննդոցը կարդալով, առաջին գեղեցիկ պատկերը, կ’ունենանք հաղորդակցութիւն, որ սակայն մեղքի պատճառով խզուեցաւ: Հաղորդակցութիւնը Աստուծոյ ծրագիրն է, բոլորիս համար: Շատեր երբ իրենց դէմքը խաչակնքելով կամ Տէրունական աղօթքը արտասանելով եւ կամ «Տէր Ողորմիա» ըսելով կը խորհին թէ Տէրոջը հետ կը հաղորդակցին, այդ բոլորը խաբուսիկ երեւոյթներ են, որոնց մէջ հոգի, շունչ եւ կեանք չկայ:

Մենք ունենալու ենք կահաւորուած կեանք մը ուր սեղանը անպակաս է: Յայտնութեան մէջ կը կարդանք, «Ահա ես դուռը կայներ եմ ու կը զարնեմ: Եթէ մէկը իմ ձայնս լսէ ու դուռը բանայ, անոր քով պիտի մտնեմ ու անոր հետ ընթրիք պիտի ընեմ»: Առաջին քայլը Տէրը առած է, իսկ երկրորդը՝ քեզի եւ ինծի կը մնայ:

  • Երրորդ առարկան աթոռն է.-Աթոռ կամ ամպիոն երբ կը գործածուի, ցոյց կու տայ յստակ ուսուցման ձեւ մը: Օրինակի համար, երբ կ’ըսենք այս կամ այն համալսարանը հայկական ամպիոն ունի, այդ կը նշանակէ, Հայերէն դասաւանդութիւններ կան այդ կաճառէն ներս: Աթոռը մեզի ցոյց կու տայ ուղղութիւն, ուսուցում եւ թելադրութիւն: Հոգեւոր կեանքը ապրելու կերպ մը կայ եւ ոչ կերպեր: Թէեւ տարբեր յարանուանութիւններ կերպեր կ’որդեգրեն, սակայն Աստուածաշունչը մէկ կերպ ցոյց կու տայ, Աստուծոյ Խօսքին համեմատ, առանց անձը գովելու, որովհետեւ ի՞նչ որ կ’ընենք, հիւրասիրութիւն, նուիրատւութիւն եւ ծառայութիւն, վայ եկեր է մեզի, եթէ մեր անձերը ցուցնելու համար ընենք:

Քու հաւատքիդ աթոռը ինչպէ՞ս է, ուղղութիւնը ինչպէ՞ս դրուած է : Հրաւիրուած ենք ճաշակելու Տէրոջը Խօսքը: Մարդու կարծիքը հոգեւոր կեանքի մէջ նշանակութիւն չունի:

  • Չորրորդ առարկան աշտանակն է.- Աշտանակը լոյսն է, եւ լոյսը վկայութիւնն է: Երբ Քրիստոսի մէջ հանգստութիւն գտած ենք, երբ ունինք առօրեայ հաղորդակցութիւն եւ մեր ուղղութիւնը յստակ է Տէրոջ Խօսքին համեմատ, այսպիսի կեանք մը անպայման կ’ունենայ լոյս, արձագանգ եւ վկայութիւն: Տէր Յիսուս երկու կարեւոր հաստատումներ կատարեց, «Ես եմ աշխարհի լոյսը» եւ ապա «Դուք էք աշխարհի լոյսը»: Վկայութիւնը շատախօսութիւն չէ այլ կեանք է – ինչպէս կ’ապրինք: Նեղութիւններ, դժուարութիւններ եւ յուսահատութիւններ ի՞նչպէս կը դիմագրաւենք, կը դիմենք մարդո՞ւն թէ Աստուծո՞յ, կ’ըսե՞նք «Քու կամքդ օրհնեալ ըլլայ»:

Տէրը կ’ուզէ փայլիլ մեր մէջ, Տէրը կ’ուզէ փայլիլ մեր միջոցաւ:

Տէրը օրհնէ մեզ եւ օգնէ, որպէսզի այս առարկաները ունենանք եւ գործածենք:

 

© 2018 by Dikran Shanlian, Originally Published in «Բարի Լուր» Տարի 26,  Թիւ 229